Senin, 21 Mei 2012

pagelaran palui "Mamburiti Panci" 2009

Pagelaran teater Palui
"Mamburiti Panci"
Karya/Sutrada : Ibrahim achiem Aj
lakon teater dalam bahasa banjar.
 
Sanggar 09 Banjarmasin mengikuti festifal teater palui yang diadakan oleh STB (Sanggar Titian Berantai) UNISKA Banjarmasin pada tahun 2009, ini adalah tampilan perdana yang dipersembahkan oleh Sanggar 09 Banjarmasin sebagai bukti eksestensinya agar dapat diterima oleh masyarakat luas... 
Cerita langsung diambil dari cerita palui karya Yustan Ajiddin yang termuat dalam koran Banjarmasin Post edisi 8 mei 2009 dan diadaptasi dalam bentuk naskah teater modern oleh Ibrahim Aj, sekaligus beliau menyutradarai pegelaran tersebut.
Sanggar 09 pada masa itu memang hanya beranggotakan para pendiri saja, maka naskah inipun hanya dimainkan oleh Ibrahim Aj (palui), Ataillah S.Sos.i (pambakal), M. Yudhi Galih (garbus), M.Yusuf JH (tulamak) dan diperbantukan oleh Hardiyanti Pratiwi (habibah) yang diambil dari Sanggar Bahana Antasari.
  
mengusung sepedabukti
 kesederhanaan kehidupan kampung
Keterbatasan jumlah personil ini tidak menyurutkan langkah teater 09 untuk terus berjalan, berjuang, dan berkarya mewujudkan keinginan dan hasrat untuk berkesenian, walau agak tertatih-tatih namun langkah harus terus dikayuh secara terus menerus tanpa kenal lelah dan semangat pantang menyerah dalam keadaan apa pun juga...pentas ini menjadi tolak awal sanggar 09 dalam berkarya dan berkesenian walau tanpa apa-apa, dan tiada siapa-siapa, bagi 09 ini adalah eksestensi, bukan mencari kalah atau menang, ini adalah perjuangan awal bukan masalah gengsi dan predikat, semoga ini dapat diterima dan bermakna, walau hanya sekecil biji zarrah...
terima kasih kawan-kawan semua, telah menerima kami apa adanya, dan telah membatu kami dengan keikhlasan yang tiada tara...

Ibrahim Aj (Palui dalam bentuk demensi berbeda)
Oh ya... sebelum pentas teater palui sanggar 09 melakukan pengambilan foto-foto untuk keperluan pembuatan booklet pagelaran...ini pun juga dimaksudkan untuk mengambil roh pedesaan yang diusung dalam cerita palui itu sendiri, agar budaya banjar jaman dulu dapat dirasakan oleh para pemain maupun oleh penonton yang menyaksikan pegelaran itu sendiri...
Cerita palui dalam kisah "Memburiti Panci" ini tentang kepergian palui ke kota untuk mengadu nasib selama bertahun-tahun meninggalkan kampung halamannya, disana dikisahkan kerasnya perjuangan hidup dikota beserta seluk beluknya, hingga akhirnya palui memutuskan untuk pulang ke kampung halamannya, sementara teman-temannya (garbus dan tulamak) hidup seperti layaknya orang kampung dengan kepolosan mereka, termasuk habibah temannya sewaktu kecil dulu. Ternyata habibah tumbuh menjadi seorang gadis yang rupawan, menjadi kembang desa dan rebutan seluruh pemuda kampung, termasuk palui yang terpesona melihat kecantikannya yang sekarang, namun apalah daya semua pemuda harus menghadapi kegalakan pambakal (orang yang terpandang dan disegani dikampung) yang tidak lain adalah paman habibah sendiri.

Salah satu Sketsa pagelaran Palui "Mamburiti Panci"
Semenjak tiba di kampung akhirnya palui memutuskan untuk mencari nafkah menjadi tukang sudir (tambal) panci sebagaimana yg pernah melakukannya di kota, berharap ini mampu menjadi mata pencaharian yang lumayan untuk kelangsungan hidupnya. Dan ternyata menjadi tukang sudir inilah yang memberikan kesempatan palui untuk bisa lebih dekat dan bisa berbicara langsung dengan habibah, karena habibah mendapat masalah dengan panci yang buntus (bolong) agar dapat di perbaiki atau ditambal oleh palui, namun hal ini menjadi kemarahan yang luar biasa pambakal kerena kesalahpengertian pembicaraan palui dengan habibah yang didengar oleh pambakal, palui pun lari tunggang langgang dikejar oleh pambakal dengan parang yang terhunus....  

Habibah jadi pusat perhatian.... 
walaupun parang pambakal sudah terhunus
semoga pagelaran ini dapat diterima dan dinikmati oleh semua orang, itulah harapan terbesar yang diinginkan sanggar 09.
walaupun pagelaran ini sanggar 09 bukan menjadi pemenang dalam ajang festival tersebut tapi sanggar 09 tetap bangga dengan pagelaran ini... maklum yang perdana, he he he he :)
makasih kawan atas bantuannya, maju terus budaya kitaaaa....


booklet pagelaran palui "Mamburiti panci"  



NASKAH PALUI:

-->
MAMBURITI PANCI
KARYA    : IBRAHIM AJ
ADAPTASI CERITA PALUI BANJARMASIN POST EDISI 08 MEI 2009
IDE CERITA : YUSTAN AJIDDIN


(MUSIK PANTING MENGALUN)
(LAMAT-LAMAT TERLIHAT TULISAN BANJARMASIN POST EDISI 8 MEI 2009 DAN LAMBAT LAUN SEMAKIN JELAS)
(LAMPU MENYOROTI POHON PISANG BERLINDUNG DI SANA GARBUS DAN TULAMAK)

TULAMAK                  :   Bus! Pabila?
GARBUS                     :   Satumat lagi….
TULAMAK                  :   Kanapa jadi balum datang?
GARBUS                     :   Ayu ja, hadang dulu satumat!

(GARBUS DAN TULAMAK CELENGAK CELENGUK MELIHAT JAUH)

TULAMAK                  :   Mun disini haja tangalih, baik nang nyata haja….
                                       (TULAMAK MELANGKAHI PAGAR BAMBU)
GARBUS                     :   Ay… mun ikam disitu, kaina inya kada mau lewat
TULAMAK                  :   Di sini nyaman jalas!
GARBUS                     :   Tapi, inya bisa tabulik!
TULAMAK                  :   Kadanya pang! Supan jua inya, amun babulik!
                                       (TULAMAK SEPERTI MELIHAT-LIHAT SESUATU DARI KEJAUHAN)
GARBUS                     :   Nah iyaam!!!
TULAMAK                  :   Bus! Pinanya ada busai! Ca kasini!
GARBUS                     :   Iyakah? Pas wan kahandak!
                                       (MELANGKAHI PAGAR BAMBU DAN MELIHAT MENIRU TULAMAK)
                                       Mananya! Kada kalihatan!
TULAMAK                  :   Makanya, aku banaik wadah ikam….
GARBUS                     :   Kahandak ikam, awak tu barat, tapurinyik banarai aku…
                                       Aku ja nang banaik!
TULAMAK                  :   Han, ya lo! Nang sakitnya pasti ta kawadahkku!
GARBUS                     :   Ayu ja satumat!
                                       (GARBUT MENAIK DI BADAN TULAMAK DAN SAMBIL MELIHAT LIHAT DARI JAUH)
TULAMAK                  :   Nang kaya pa ada juakah?
GARBUS                     :   Ada makai!
                                       (TURUN DARI BADAN TULAMAK, KEDUANYA PASANG AKSI SAMBIL MEMBETULKAN JAMBUL DAN BAJU)

(SESAAT MUNCUL HABIBAH, TULAMAK DAN GARBUS BEREBUT DAN BERGEGAS MENDATANGINYA)

GARBUS                     :   Kawaah….???               
TULAMAK                  :   (BERSIUL-SIUL MERAYU TIADA HENTI)
HABIBAH                    :  (BERJALAN TERHENTI) Napakah nini…..
GARBUS                     :   Kawakah???
HABIBAH                    :  Mauk nih!!! Kada tahu urang handak badadas!!! (TERUS BERJALAN)
(GARBUS DAN TULAMAK MENGEJAR DAN MENCEGAT HABIBAH)
GARBUS                     :   Kawakah???
HABIBAH                    :  Aku hauran!!! Jangan pina mamusangi banarlah!!!
                                       (TERUS BERJALAN)
TULAMAK                  :   Pusang napa garang?
HABIBAH                    :  Kada kawa jua buhan ikam manggawinya!!!
GARBUS                     :   Napa nang kada kawa gasan ikam???
HABIBAH                    :  Karampuut!!!
TULAMAK                  :   Napa garang dulu???
HABIBAH                    :  Mamburiti panci….
                                       (GARBUS DAN TULAMAK SALING PANDANG SAJA)
                                       Han, kada kawa kalu???
                                       (HABIBAH TERUS BERJALAN SEMENTARA TULAMAK DAN GARBUS MENGEJAR NYA)
TULAMAK & GARBUS : Habibah!!!!!!
HABIBAH                    :  Kalu kupadahakan wan amang!!!
                                       (TULAMAK DAN GARBUS MEMBIARKAN HABIBAH BERLALU SAMBIL BERNYANYI LAGU ARAB HABIBI SAMBIL MENARI-NARI DENGAN MAKSUD MENGALIHKAN PERHATIAN KEPADA YANG LAIN)

(SESAAT KEMUDIAN MASUK PALUI DENGAN SEPEDA ONTELNYA HAMPIR MENABRAK TULAMAK DAN GARBUS)

TULAMAK                  :  Lui ! Pabila ikam datang ?
GABRUS                     :  Urang ikam bapadah, nyaman kami sampuk
TULAMAK                  :  Apa kabar nih ?
 GABRUS                    :  Umai ikam luilah pina nyaman wayah ini, pina nicis banar
TULAMAK                  :  Kawakah kawal umpat
GABRUS                     :  Umalah lawasnya kita ada badapat
                                      (SAMBIL MEMELUK PALUI, SEMENTARA PALUI BERUSAHA MELEPASAN PELUKAN GARBUS,)
TULAMAK                  :  (IKUT-IKUTAN MEMELUK PALUI)
                                      Hi ih, asa kaganagan banar aku wan ikam lui yai…
PALUI                         :  (BERUSAHA MELEPASKAN PELUKAN MEREKA)
                                      Hadang hulu , pina mamaguti unda banar bubuhan nyawa ni, awak bau ari!
TULAMAK                  :  Kaya itu pang…? Nang ngaran urang bahuma Lui yai….
                                      (MAU MEMELUK  PALUI  LAGI)
PALUI                         :  Ai hadang dahulu …. Bahihinak dulu kawal….
TULAMAK                  :  Lawas banar kita kada badapat lui.. lah, bangsa ampat tahun ada kalu
                                      (HANDAK MEMELUK LAGI )
GABRUS                     :  Ikam ni.. bilang gasak di hinya haja ..! liatakan dulu palui bapander
PALUI                         :  Iya, bubuhan nyawa nih ,….! Surung tarus, nyanyuk unda…. nang mana jua nang unda jawapi!!!  tunggal butingan pang…
TULAMAK                  :  Hau……., pina baunda banyawa wahini ikam bapander lui lah….., napa artinya tu lui..
PALUI                         :  Kada ai…. Taumpat-umpat kada singhaja mak..ai,.
TULAMAK                  :  Imbah pang apa artinya unda lawan nyawa tu.. lui..
PALUI                         :  Unda itu… Artinya aku mak..ai
TULAMAK                  :  o..oh…., aku kira unda tu.. gawian yang baundaan kada sing tuntungan,   mun Nyawa.. pang apa artinya….?
PALUI                         :  Nyawa tu artinya ikaaam….!
TULAMAK                  :  O….oh aku kira tadi barang-barang nang hidup lui..ai…
PALUI                         :  Lain mak ai ..
GABRUS                     :  Iya tu, nyawa ni … pina udik banar mak..ai!!!
TULAMAK                  :  Pina pananahunya ha… ninih..! mauk ikam nih bus ai.. maurah akan tarus..
GABRUS                     :  Unda lawan nyawa itu bahasa gaul mak..ai..!
TULAMAK                  :  Dintu lah lui…
PALUI                         :  iii..ih … itu bahasa banjar mak..ai
TULAMAK                  :  Harat lah banjar tu lui….
PALUI                         :  Hi…ih
GABRUS                     :  Nyata..ai harat….! Di situ pang…. nang paling rami manusia, iya kalu lui…?
PALUI                         :  Hi…ih
GARBUS                     :  Bangsa di pahuluan ni.. kada balawan mak..ai
TULAMAK                  :  Piragah pananahunya ha… ikam nih.
GARBUS                     :  Ai.. dasar bujuran jua…
TULAMAK                  :  Wayahini ikam pina balamak, bahirang wan pina baindik banar lui lah..? dimapa kisah???
PALUI                         :  Naaah. Ini parlu unda padahakan lawan bubuhan nyawa barataan,.
                                      Unda balamak ni, tandanya unda tanyaman pada bahari…artinya makan lawan guring unda ni taatur buhannya ai…
                                       Mun unda bahirang itu dasar ku sanghaja mak ai!!!
                                       wayahini urang lagi musim... makanya urang luar nagari tu .. amunnya ka pantai katuju banar bajamur bapacul baju.. supaya seksi jar….. 
TULAMAK                  :   Iya…lah ..! Napa garang seksi tu lui…?
PALUI                         :   Nah, amun seksi tu aku  kada tahu jua am… itu bahasa inggris mak ai
GARBUS                     :   Pokoknya samuan nang kalihatan bagus… itu pang nang ngarannya seksi..! nang kaya itu ja kada kawa mamikirakan….
TULAMAK                  :   oooh…. nang kaya itu kah???
                                       Mun ikam baindik ni pang lui…?
PALUI                         :   Itu tandanya…. unda ni tamasuk urang nang cangkal bagawi..
TULAMAK                  :   Hau… Kaya itu lah..?
PALUI                         :   Imbaham.. ..
                                      Unda baindik ni... lantaran kararancakan maambil upah maangkat baras bakarung dipasar gambut mak ai!
                                       Kaya apa handak kada baindik…mun barasnya barat pada awa saurang.. baengehan unda maangkatnya mak ai...
GARBUS                     :   Nyaman banar ikam wahini lui lah..?
PALUI                         :   Nyaman apa nyaman.!   Lapah…! tahulah…..!
GARBUS                     :   Tapi hari-hari dapat duit..!
PALUI                         :   Unda ni bagawi sahari tahan saminggu.. ada nang sampai satangah bulan.
TULAMAK                  :   Bah…. dasar banyaklah upahnya amun nangkaya itu.
PALUI                         :  Naah ngini, bagawi sahari tahan saminggu itu..? maksud unda “bagawi sahari tahan saminggu kada sing gawian lagi”
                                        Mun upahnya tu.. cukup gasan sahari tu pang..? saminggu pulang unda basanam baarit makan, mahadang gawian….
TULAMAK                  :   Kasiannya ikam lui lah…?
GARBUS                     :   Banyaki bahutang ja lui ai..
PALUI                         :   Banyak haja aah,  jaka kada banyak, kada tabulik ka kampung ni pang unda..
TULAMAK                  :   Pina marista sidinai….
GARBUS                     :   Ikam gin jua pina marista!!!
TULAMAK                  :   Bakisah nang lain ja gin luyai… nang pina nyaman didangar!
                                       Habar banjar tu nang kayapa garang luy? Rami banarkah? Banyak muturlah di sana luy?
PALUI                         :   He..eh!!!
GARBUS                     :   Nyata haja ah, kada nang kaya wadah kita disini pang pina hawai banar…
PALUI                         :   Di banjar tu banyak urang nang sugih, makanya banyak urang nang baisian mutur!
GARBUS                     :   Bujuran ganallah mul itu luy?
TULAMAK                  :   Dimana-manakah ikam ini tahu!!!
GARBUS                     :   Ai, aku malihat diTV samalam, jarnya mul itu ganal! Sarabaan ada jar!!!
PALUI                         :   Bujur haja, nang ngaran mul tu dasar ganal bubuhannyaai!
GARBUS                     :   Nang kaya apa ganalnya luy?
PALUI                         :   Ganal banaaaar, sajauh mata mamandang! Mun di sini kaya pahumaan H. Arul tu pas banar!
TULAMAK                  :   Umalah, dasar ganal mun kaya itu!!!
PALUI                         :   Maka barangkap-rangkap ha pulang bubuhannyaai!!!
GARBUS                     :   Haw, iyalah? Barapa rangkapnya luy?
PALUI                         :   Tahuamlah! Pinanya kada kahitungan bubuhannya ai!
GARBUS                     :   ck, ck,ck, ck…. Tapi bujur hajalah luy mun duta mul tu andaknya di banjar?
PALUI                         :   Mun nitu, ikam di karamputinya busai!
TULAMAK                  :   (BICARA PADA GARBUS)
                                       Piragah pananahunya ha ikam ni !!!
GARBUS                     :   Ay, aku ni batakun, bujurkah? Kadakah?
                                       Kada piragah pananahunya pang, sabab kada tahu tu, makanya aku batakun!
TULAMAK                  :   Tahu salah tu, iya karas dihinya haja!
                                       Duta mul tu kada di banjar bussai!
GARBUS                     :   Imbah pang dimana?
TULAMAK                  :   Di mana Luy?
PALUI                         :   Mun kada salah, Duta mul tu di jak-rata
TULAMAK                  :   Ohh, di jar-kata?
GARBUS                     :   Kadanya di jar-kata pang, tapi di jak-rata!
                                       Iya kalu lui?
PALUI                         :   Hi ih, di jak-rata! Napa ikam ni pina lambat banar mak?
TULAMAK                  :   Napa mun ngalih banar disambat, mun tasalah sambat tu, paham haja kalu urang!
GARBUS                     :   Jar ikam! Mun salah tatapai salah!
                                       Pasar ujung murung tu pang kayapa luy?
PALUI                         :   Amun nitu pararaminya pasar dah tu!
                                       Di situ nang takumpul manusia, hibak bakajal, bajalan gin babaya bakaraut!!!
GARBUS                     :   Umalah ! kada kawa mambayangkan aku luyai!!!
PALUI                         :   Nah!!! Pas banar padang mahsar! Kada ubahnya lagi tu!!!
TULAMAK                  :   Dintu lahai? Dasar harat banjar mun kaya itu!!!
                                       tapi di banjar ada jua jar, masigit ganal sabilal muhtadin, iyalah luy?
PALUI                         :   Haw, dimana ikam tahu mak?
TULAMAK                  :   Ay, aku malihat di almanak pambakal, disitu aku malihat gambar masigit nang ganal, jar sidin ngini gambar masigit raya sabilal muhtadin nang andak di banjar, mun kada pancaya takunakan wan sidin…. Kalu pang aku karamput!!!
PALUI                         :   Mun kaya itu aku hanyar tahu, mun di banjar tu ada masigit raya Sabilal muhtadin…     
TULAMAK                  :   Maka jar ikam parnah ka banjar???
PALUI                         :   Jar siapa? Bujur haja aku madam maniga tahunnan tapi hingkat gambut haja, kada sampai ta ka Banjar !!!
GARBUS                     :   Jadi kada sampai taka banjarlah? Maka gambut tu parak wan bajar kalu?
PALUI                         :  Aku takutan buhannyaai! Busiah aku ka banjar, kada kawa bulik lagi, sasat di jalan! napa habar? Maka jalan di banjar tu banyak banar buhannyaai. Jar kawal ku mun kada suah ka banjar jangan cuba-cuba kasana!!! cuali wan urang nang tahu, mun kada kaya itu, nyata tasasat sudah! Kamana ma adu, lalu mauuuuk!!
TULAMAK                  :   Maka ikam tadi pina tahu banar wan banjar
PALUI                         :   Aku tu jar kawalku jua makkai! Kada mungkin nah kawalku bakaramput!
GARBUS                     :   Bah jua!!! Mun kaya ngini ngarannya ikam nang bakarumput wan kami!!!
PALUI                         :   Dari pada aku mauk?
TULAMAK                  :   Di waluhinya……
GARBUS                     :   Dari pada takaji habar jar urang, baik kita langsung nang ka banjaran bussai!
PALUI                         :   Kada usah gin bubuhannya ai!!!
TULAMAK                  :   Napa garang luy?
PALUI                         :   Mangalihi haja!!!
GARBUS                     :   Napa bisa nang kaya itu?
PALUI                         :   Bangsa ka banjar kada baduit, baik paraya ! mangalihi kuitan banarai ! maulah tapiasat haja!
                                       Maka buhan ikam kada tapi pintar ha pulang, pacang di bunguli urang tarus!
GARBUS                     :   Kami ka banjar tu mancari gawian, kada pacang baramian pang!
PALUI                         :  Lucut buhannya ai bacari di banjar mun ikam kadada kabisaan, handak bagawi di parusahaan, ijasah kada baisi, pangalaman karja kadada, duit kadada, pacang lucung! Habis kisah! Tapacul kapala lintuhut tatap kada di tarima urang!
                                       Hi ih, mun sabar, busiah setrees! Kaiana bubuhan ikam bajalan kada sing bajuan! Untuy-untuy, kada mambari supan kuitan lah nang kaya itu ?
                                        Aku ni nah hidup di gambut sakit, mun bubuhan ikam ka banjar nyata ai sakit lagi!
TULAMAK                  :   Uuumalaaah !
GARBUS                     :   ( BICARA PADA TULAMAK )
                                       Makanya jar urang bahari tu sakulah-sakulah, kada hahiran! Haur.. bacari iwak haja, balumba gawian, Iya tu nang kaya ini ni
PALUI                         :   Pa kahada magan kada nang kaya naya tuhai..!
TULAMAK                  :   Napa tu luiii…?
PALUI                         :   Dari pada mahuhulut ikam banarai mak…kai!
TULAMAK                  :   Bah! Iyaam aku pulangam digawinya!!! (TERSENYUM SIMPUL)

(PALUI DAN GARBUS TERTAWA TERPINGKAL-PINGKAL)`
SESAAT KEMUDIAN MASUK PAMBAKAL, PALUI GARBUS DAN TULAMAK TIDAK MENGETAHUI KEDATANGAN PAMBAKAL TERSEBUT

PAMBAKAL               :   Haw, napa ni pina tatawaan banar ! Kalu pina kamirawaan kakanakanai !
GARBUS                     :  Ih, pambakalah !
PAMBAKAL               :   Ai , ada Palui kah , Pabila datang ?
PALUI                         :  Dua harian pang sudah Pambakalai !
PAMBAKAL               :   Napa kada bahabar ? Balawaskah ?
PALUI                         :  Pinanya kaya itupang Pambakalai !
PAMBAKAL               :   Napa ti Ulih-Ulihnya madam di Banjar ?
PALUI                         :  Kada Pambakalai! ulun di Gambut !
PAMBAKAL               :   Oh, di Gambut, Napa tadi Ulih-ulih  Gambut ?
PALUI                         :  Kadada ai Pambakalai, Kada sampat nukar apa-apa !
PAMBAKAL               :   Kisahnya barang! Nangkaya apa pangalaman ikam di sana ?
                                      Mun kadada ulih-ulih, pa mambari supan banarai bulik kabanua, barang napakah ? kisah ikam bulik di jalan tadi kah ? dari pada kadada lalu !
PALUI                        :   Ayuha mun kaya itu !
PAMBAKAL               :   Nang kaya apa tadi ?
PALUI                        :   Bulik tadi ulun di minta ongkos murah pada biasanya pambakalai…
PAMBAKAL               :   Ai, iyalah ? na… ini parlu di kaji ni !
                                      Sudah ikam padahi Garbus wan Tulamak lah
PALUI                        :   Balum pang, Pambakalai !
                                        Jadi ingatakan lah bubuhannyai, mun handak ungkus bamutur murah, kita batikap haja!
PAMBAKAL               :   Supirnya kada manangatkah, ini pina mambahayakan banar!
PALUI                        :   Supirnya nang mambawai pambakailai!!!
PAMBAKAL               :   Ai, bungulnya ikam lui, maka jadi hakun ?
PALUI                       :   Tampulu murah Pambakalai, asa ulun tanyaman batikap pang,  pada bamutur kul, mana angin dibur-dibur, kada bataha humap !
PAMBAKAL               :   Aku biar kada baongkos gin, tatap aku kada hakun !
PALUI                        :   Nah ! pian ada marasai pang lagi, mun pian tarasai, nyanyat tupang pian !
PAMBAKAL               :   Ai, ikam jangan pina mahahulut aku nang tuha nil ah ?
                                      Handak mamatii aku ikam ni  nagrannya! Kalu ku tampiling ikam !
PALUI                       :   Nang ngaran umur tu siapa nang tahu, kada marga batikap pang lalu pian lakas mati, waktu guringgin bisa haja mati pambakalai!!!
PAMBAKAL               :   Nah, kapiragahan banar ikam ni lui ai
PALUI                        :   Ai , Ulun kada kapiragahan, ini bujuran juwa!
PAMBAKAL               :   ( LANGSUNG MEMUKUL PALUI )
                                      Nah ini nang bujuran Lui yai! 
                                     Ikam ni salawas madam kada batambah pintar, tapi pina mambungul, tahu haja mutur tu di sadiakan kursinya, Gasan napa? Gasan di duduki kalu ?
                                       Kanapa ikam jadi hakun batikap??? Jaka duduk di dalam mutur pang napa ngalihnya??? Salang batikap-tikap, busiah tagugur pas dilincai mutur nang di balakang, napa habar??? Handak mampus kada karuan banarai!!!
                                       Hi ih mun 5 manit 10 manit ikam tahan baingkut, ini mulai banjar ka hulu sungai ni barapa jam??? Mun kada katur bilak mataku ni!!!
TULAMAK                  :   Kalu palui kada sing duitan pambakal ai….
PAMBAKAL               :   Mun ikam kada baduit janganlah sanekat itu, kaina dulu bulik, kawa haja kalu ditunda-tunda, Hadang sampai baduit hanyar bapikir bulik….
GARBUS                    :   Muturnya hibak kalu jadi kada kawa lagi duduk di dalam….
PAMBAKAL               :   Mun muturnya hibak kadada lagi kursi gasan baduduk jangan hakun di suruh supirnya batikap, baik mahadang mutur nang lain, wayahini pulangam banyak mutur taksi nang balarut hakun haja inya manyinggahi, jangan pina mambungul nang kaya ngini…..
PALUI                        :    Nah! Pian ni salah paham pambakalai..!
PAMBAKAL               :   Han, ya kalo, malawan..! ikam kira aku nang tuha ni kada wani bakalahi kah.? Sapuluh nang kaya ikam ni kada bukah aku.
GARBUS                    :  Mohon ampun banar nah pambakalai, ulun kada tahan lagi nah, asa handak banar bakamih
PAMBAKAL               :   Ai, kamana ikam???
GARBUS                    :  Asa kancangan ari-ari ulun!!!
PAMBAKAL               :   Kaluwai umpat-umpat mahahulut aku jua!!! Pa ada ku tampiling jua ikam!!!
GARBUS                    :   Maafai nah kada tahan lagi!!!
PAMBAKAL               :   Jangan ada nang bajauhnya!!!                   
TULAMAK                 :   Ulun gin jua, asa ngalu kupala!!!
PAMBAKAL               :   Ai, napa pulang nih? Pina bagaringan banar!!!
TULAMAK                 :   Kadaai, ulun wayahini kada tapi kawa bapikir!
                                      Mun talalu bapikir lawas sakit tu kapala ulun, asa hayut!
PAMBAKAL               :   Bacatur harat! bapikir nang lain, maka pina mauk!!!
TULAMAK                 :   Ayu ja, tasarah pian haja ulun ni, nang panting ulun handak mauntal ubat hulu….
PAMBAKAL               :   Tasinggung aku !!! urang tuha bapander tu didangari jangan bajauhan!!!
                                      (AHIRNYA TULAMAK DAN GARBUS TERDIAM DI TEMPAT)
                                      Dasar, kakanakan wayahini!!!
                                      Orang nang tuha tu jangan tapi dihahulut, dikiranya aku nang tuha ni kada wani bakalahikah??? Jangan pina mamauki akulah!!!
PALUI                        :  Mohon ampun ma’af, ulun kada bamaksud mahulut-hulut pian, ulun tahu haja pian ni, bujur awak halus tapi ampadal ganal.
PAMBAKAL               :   Iya tu’ nang kaya itu, nang tuha tu di hormati, jangan pina digagayaakan, aku paling muar wan urang nang mahahut tu!!!
PALUI                         :   Inggih,..inggih ulun paham, makanya ulun minta ma’af banar lawan pian.!
PAMBAKAL                :   Jangan lagi nang kaya itu lah, sakali lagi aku mandangar..  kurabit muntung ikam tu!
PALUI                         :   Inggih ulun ingatakan ini sampai ka mati..!
                                        Tapi ulun umpat batakun lah lawan pian..?
PAMBAKAL                :   Napa tu…!!!
PALUI                         :   Pian tahu lah.? Lawan mutur pick-up
PAMBAKAL                :  Mutur napa itu lui..? asa kada suah mandangar.! kalu mutur tikap rancakai mandangar. Mutur nang kada bakubung di balakangnya tu kalu..
PALUI                         :   Nah.. jadi ulun bulik tadi pakai mutur tikap.
PAMBAKAL                :   Iyakah ? nyaman tu kada bataha humap..!
PALUI                         :   Naah.. mangarti pian.!
                                     Maksud ulun tadi, supaya ungkus murah ulun umpat bamutur tikap, kada bamutur kul! Jadi, maksud ulun batikap tadi, kada nang kaya cacak nang batikap di tawing tu pang!!!
PAMBAKAL                :   Jadi manurut ikam siapa nang salah.?
PALUI                         :   Tatap pian nang bujur pambakalai.
PAMBAKAL                :   Iya damintu.”
                                       Ayu ja aku bajalan dahulu, kalawasan disini manyusupani aku banarai!
                                       ( PAMBAKAL AGAK MALU SAMBIL MEMBETULKAN PECINYA KELUAR PANGGUNG)
PALUI                         :   Napa buhan ikam tadi, kaya siput di pais.?
TULAMAK                  :   Kada kaitu pang, Sidin tu bujur ja halus urangnya tapi masin lui yai.?
                                       Amun jar sidin A..A tupang.! Kada kawa diapa-apai.
                                       Jar sidin tampiling, pa di tampiling sidin bujur!
                                       Kada tapi kawa digagayai, sidin tu lumbuk parawit lui yai.. padas..!
PALUI                        :   Takutan kah ikam.?
TULAMAK                 :   kada..!
                                    Aku tu kuler taumpat-umpat di sariki! Maka mun sidin sarik bisa sakampungan takana tampiasannya, maka aku ni paling rancak dimamayi sidin tu!
                                      Munyak dah, ikam hanyar ni ja kalu kana sarik sidin!
                                      Maka mun di lawan pa ada mangatulahani!!! Baik baranai ha..
GARBUS                    :   Maka sidin tu pambakal pulang, nagalih malawani aparat…
PALUI                        :  Aku sabuting banarai nang ngalih lawan sidin tu..?
TULAMAK                 :   Napa tadi lui..?
PALUI                        :   Habibah!!!
GARBUS                    :  Sama lui ai aku gin jua!
                                     Itu pang nang handak ku unting lawan sidin tu, anak kamanakan sidin!
TULAMAK                : Ya, sama!!! Pukuknya kayapa caranya supaya aku baik lawan sidin, jadi nyaman mamaraki habibah.!
GARBUS                    :  Balum tantu..! mun inya mamilih nyata ai inya mamilih aku.!
TULAMAK                 :  Cakah ikam ni bus..ai!!!
PALUI                        :  Habibah tu bapacaran lawan siapa gerang.?
TULAMAK                 :  Kadada nang sanggupnya luy ai!
                                     Sakampungan kadada nang waninya baparak lawan habibah.!
                                     Pambakal tu.. pang nang maulah mauk.!
PALUI                        :  Mun lagi kakanak dahulu, aku rancak papinanan lawan habibah tu!
                                     Dasar bungas pang urangnya.? Wahini pang.? Nang kaya apa.?
GARBUS                    :  Salawas bujang ni dasar mambari kapingin! Habis kisah.?!
                                      Jangankan aku, kai ja gin taumpat-umpat bakicap….
TULAMAK                 : Wan pambakal jua mamadahi, laki habibah tu harus baisi gawian tatap, baisi masa depan.! Bagajih nang kaya sidin jua.!
                                       Mun kada kaya itu sidin kada pacang hakun !
PALUI                         :   Uuuumaaalah..!
                                       Dahulu aku ada mandapat ilmu basasudiran!
TULAMAK                  :   Ilmu napa ngitu luy?
PALUI                         :  Kadanya ilmu pang! Tapi kabisaan saraba sadikit, makanya handak dicubaakan di wadah kita ni, kalu pina kawa jua baduit, barang gasan baruku wan minum kupi baisukan…
                                       Mun sudah pina maju, hanyar aku bapadah wan pambakal, mudahan nai sidin hakun…
GARBUS                     :   Habibahnya pang?```
PALUI                         :   Mudahanai inya hakun jua !
TULAMAK                  :   Hi ih lah, pinanya saikung tu pang nang pina ngalih…
GARBUS                     :   Langganannya pang nang kaya apa ?
PALUI                         :  Waktu mancari langganan di kampung lain banyak urang mamadahi gawian unda ni tamasuk harat karana kadada saingan nang lain !
                                        Mun diwadah kita ni pinanya kadada saingan pang pinanya…
                                        Makanya itu, sadangai aku handak bacari pulang, mangulilingi kampung ini, kaluai ada nang handak bababaik, kawa jua aku baduit nang kaya urang!!!
GARBUS                     :   Pacang maju banar pinanya ikam lui yai !
PALUI                         :   Mudahannai!!!
TULAMAK                  :   Ikam barang nang nyaman luyai, mun kami ni napa da bahuma katia bahuma….
PALUI                         :   Ay ha, mun kaya itulah…..
                                       (PALUI KEMUDIAN KELUAR PANGGUNG)
GARBUS                     :   Dasar nyaman mun urang ada kabisaan tu…
TULAMAK                  :   Mun ikam pang bisa apa?
GARBUS                     :   Naaah ikam ni pina musti manakuni ku nang kaya itu,
                                       Ikam tu jua bisa apa??? 
TULAMAK                  :  Ay, kada tahukah, mun aku ni bisa bacatur, harat maunjun, manyuar iwak, mambanting sapi siapa nang wani…. Mun kada muhaku ni, kada tarasai daging kurban pang muha ikam tu!
GARBUS                     :   Aku gin jua harat banaik nyiur, siapa nang palalajunya bakunyung wan bukah????  aku kalu!!!
TULAMAK                  :   Tatapai kada sugih!!!
GARBUS                     :   Kalah di nasib banarai kita ni….
TULAMAK                  :   Baik aku bulik, kalu tang ada rajaki…
                                       (BERJALAN KELUAR PANGGUNG)
GARBUS                     :   Ay, mak kamana ikam mak???
TULAMAK                  :   Maunjun!!! Umpat kah??? (SAMBIL BERJALAN)
GARBUS                     :  Bah iyaam !!! dari pada aku bapander saurangan disini, baik aku guring di rumah kaluai mau tamimpi wan habibah!!!
                                        (KELUAR PANGGUNG)                                  

(MASUK PALUI DENGAN MENGENDARAI SEPEDA MEMBAWA PERALATAN SUDIRNYA BERKELILING KAMPUNG)

PALUI                         :   Palui…..Raja sudir... kawa tarus!!!3x
                                       (Tiba-tiba ada orang yang memanggil palui dari luar panggung)
HABIBAH                    :  Lui … Palui… ! Kawalah ikam singgah satumat !
                                      (palui yang tadi asik meninjak sepeda spontan kaget dan langsung menjawab dengan gembira dan turun dari sepedanya)
PALUI                         :   Kawa ai ! Napa garang ?
HABIBAH                    :  (Masuk sedikit ke panggung)
                                       Kawakah ikam singgah satumat ?
PALUI                         :   (MELIHAT HABIBAH Gembiranya setengah mati)
                                       Kawa-kawa, kawa banar, Banaran kawa nah !
                                       (bicara dengan diri sendiri)
                                       Nah ! Pas banar wan kahandak hati! Habibah !
                                       Han, nang ngaran Rajaki tu sakalinya kada kamana-mana tuhai!
                                       Nang kaya ini nang lawas banar ku hadangi!
HABIBAH                    :  Kawalah ikam manulungi aku Lui ?
PALUI                         :  Kawa banar ! Apa nang kada kawa gasan …Habibah ? samunyaan kawa ! Pukuknya palui kawa tarus ! Habis Kisah !
HABIBAH                    :  Jambu Banar ikam wayah ini luy lah ?
PALUI                         :   Nyataai yah!
HABIBAH                    :  Kawalah ikam Lui ?
PALUI                          :  Nang batakun nang kaya itu saharusnya aku Bibahai!
                                        Kawalah ? (semacam merayu)
HABIBAH                    :  Jangan pina layau ja ! Pina malanji sidinai !
PALUI                         :   Barangai! ngarannya gin usaha!
HABIBAH                    :  Kawa kada manulungi aku ?
PALUI                         :   Kawa ai ! Napa garang ?
HABIBAH                    :  Hadangi satumat!
                                       (HENDAK keluar panggung, ditengah jalan terhenti seiring berteriak dengan adegan Delay, palui mendekati Habibah sambil berlari dan Habibah berjalan dengan Delay juga)
PALUI                         :  Ha….bi…bah…! (Delay)
                                      (dekat Habibah gerakan kembali normal)
HABIBAH                   :   Napa-napakah ninih ! (menoleh)
PALUI                         :   I Love You !
HABIBAH                   :   Heh !
                                        (MEREMEHKAN DAN terus berjalan keluar panggung)
PALUI                         :   Babinian kada manjawab tu, biasanya tanda hakun pang !

(Habibah keluar dengan membawa Panci dibelakangnya)

HABIBAH                   :   Aku minta tulung Luyai
                                       (Palui mendekat, habibah sambil mengeluarkan panci)
                                       Kawakah ikam mamburiti panci ?
                                      (Palui memandangi seluruh tubuh Habibah dengan mata tercengang dan terkagum-kagum)
PALUI                        :   (DECAK KAGUM)
                                       Ck, ck, ck, ck, ck……
HABIBAH                  :   Kawa kada? Oy! Kawa kada!!!!
PALUI                        :   (terkejut dari kekagumannya)
                                      Biar kada usah babayaran gin!
                                      (Palui mengambil Panci dan meletakkan di kepalanya sambil menggoyangkan panci)
HABIBAH                  :   Ah, bujur-bujur!!!
PALUI                        :   Hi ih, peraiiiiiii!!!!
HABIBAH                  :  Ah, bujuran??? Dasar baikkan ikam ni luylah….
PALUI                        :   Nyata haja ah…..
                                      Jangankan panci ! Nangapa haja bisa ku buriti, tamasuk nang ada….
                                      (Suara Palui terhenti karena melihat Pambakal Tuhirang manating parang di tangannya, Palui bajalan terhuyung-huyung dengan panci di kapanya)
PAMBAKAL              :   Habibah ! Masuk Ikam ! Pina miang banar lah !
                                     (Habibah tersipu malu)
                                      Lui, Napa jar ikam tadi! pina malanji!

(MELIHAT PAMBAKAL MARAH BESAR MAKA CEPAT-CEPAT PALUI PUN MELETAKKAN PANCI YANG ADA DI KEPALANYA DI ATAS TANAH)

PAMBAKAL              :  Anak kamanakanku handak ikam hantup juakah???

(PALUI LARI TERBIRIT-BIRIT DAN PAMBAKAL MENGEJARNYA DENGAN PARANG MENGACUNG DITANGANNYA DENGAN KEMURKAAN YANG TERAMAT SANGAT)
PAMBAKAL               :   Hadang ikamlah, hadang!!! Aku manimpasnya!!!
PALUI                        :   Ampun pambakal ampuuun!!!!
HABIBAH                  :   Bukah lui!!! Lakasi bukah !!! jangan dihadang!!!
(DIALOG INI TERJADI BERULANG-ULANG SAMPAI SEKIRANYA CUKUP MEMUTARI PANGGUNG DENGAN DIIRINGI MUSIK DINAMIS DAN MENGHENTAK SEMENTARA HABIBAH TERPAKU MELIHAT KEJADIAN ITU SAMPAI AHIRNYA PALUI KELUAR PANGGUNG DAN PAMBAKAL MENGIKUTI LANGKAH PALUI)
(HABIBAH MENGHAMPIRI PANCINYA DAN MENGAMBILNYA)
(LAMPU FOKUS PADA HABIBAH DENGAN PANCINYA)

HABIBAH                    :   Nah iyaam…. Kada jadiam palui mamburuti panciku!!!
                                        Kanapa jadi nyanyuk nang kaya ngini!!!  
                                        Tangalihiam aku bamasak!!!

(LAMPU LAMBAT LAUN REDUP SAMPAI BLACK OUT)

TUNTUNG DAH, KAINA PULANG!!!!
Alalak utara, 3 Juni 2009
Makasih Julakkai


ibrahim aj






















Tidak ada komentar:

Posting Komentar